به گزارش آوای ورزقان به نقل از آناج؛ سرقت آثار علمی،  خرید و فروش پایان نامه های دانشگاهی معضلی جدی برای آموزش عالی کشور است، به طوری که حسن روحانی، رئیس جمهوری کشور در هفتصد و پنجاه و سومین جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی، با انتقاد از آنچه که تحت عنوان «پایان‌نامه فروشی» و یا «کپی برداری متون علمی» از آن یاد می‌شود، گفت: شان علمی کشور به هیچ وجه نباید زیر علامت سوال قرار گیرد و لذا دستگاه‌های مرتبط باید برای مقابله با این گونه اقدامات فعال شوند
  .

ورود شخص اول اجرایی کشور در این موضوع اهمیت و فوریت جلوگیری از چنین بد رفتاری هایی علمی را نشان می دهد.متاسفانه آثار و شواهد حاکی از این است که جامعه دانشگاهی نسبت به این خطر خو گرفته و مشخص نیست که چرا استاد، دانشجو نسبت به چنین مقاله های جعلی واکنش نشان نمی دهند و به قول معروف اینگونه کپی های علمی را زیر سبیلی رد می کنند.

البته نمی توان به ضرص قاطع مشخص کرد چنین بد رفتاری های علمی دقیقا از چه زمان شروع شده است بلکه مشخص است این معضل چند روزه و چند ماهه اتفاق نیافتاده ، بلکه موضوعی است که سالها ادامه داشته و اکنون در فرهنگ علمی جامعه ما جا افتاده است.

روحیه راحت طلبی در دانشجویان کنونی شاید یک دلیل از چندین دلیل گرایش نسل دانشگاهی به پایان نامه های آماده و کپی شده است، به زعم نویسنده فشاردانشگاه روی دانشجو برای تهیه و آماده کردن مطالب علمی دلیل گرایش دانشجویان نیست چرا که بر اساس گفته های نسل های پیشین و کنونی دانشگاهی،  دانشگاه ها در مباحث علمی نه تنها سخت گیر تر نشده اند بلکه دانشجویان فعلی نسبت به دانشجویان سال های دور از استرس تحصیلی کمتری برخوردارند.

بسیاری از کارشناسان بر این مطلب صحه می گذارند که روحیه پژوهشگری در بین نسل های جدید دانشگاهی رو به ضعف است، عواملی مانند اینکه دانشجو توان پژوهش و نگارش یک پایان نامه را ندارد یا به دلیل مشغله کاری زمان تهیه پایان نامه را ندارد از دیگر دلایل شیوع این بدرفتاری علمی است.

برخی کمبود منابع مالی و وسایل کاری در دانشگاه ها را نیز یکی از عواملی می دانند که باعث می شود قشر دانشگاهی زیر بار امر پژوهش و تحقیق علمی  نروند به خصوص در برخی از رشتهها که نیاز به کار آزمایشگاهی و کارگاهی است و امکاناتش وجود ندارد دانشجویان بیشتر به سمت خرید پایاننامه میروند.

در جامعه کنونی ما ملاک ارزشگذاری در افراد، کسب و کار، مدرک و در آمداست. از طرفی  نظام حقوقی ما بر پایه مدرک دانشگاهی طراحی شده و همین ها  باعث میشود که افراد بدون ارتقای سطح دانش و آگاهی خود برای گرفتن مدرک بالاتر تلاش کرده و زحمت دانش اندوزی را به خود ندهند و از خوراک های آماده و بی دردسر علمی بهره بگیرند.

ریشه این بدرفتاری علمی را در سه ضلع  مسائل فرهنگی، اجتماعی و نبود قوانین بازدارنده باید جست، به زعم نویسنده در صورتی که ضلع سوم این مثلث اصلاح شود و قوانین مناسبی برای برخورد با متخلفان و سارقان علمی به وجود آید بیشتر مشکلان ناشی از بد رفتاری های علمی حل می شود، در شرایط کنونی سیستم دانشگاهی در برخورد با متخلفان ترجیح میدهد مشکل بین استاد و دانشجو برطرف شود که آن هم روش مناسبی نیست  چرا که در مقابل این فاجعه علمی نباید کدخدا منشانه برخورد کرد.

از نظر فناوری و سخت افزاری هم برای بررسی پایان نامه های کپی برداری شده مشکلات جدی وجود دارد. در شرایط فعلی پیدا کردن افراد متقلب و به قولی ناشران پایان نامه های کپی شده و خریداران سخت است اما اگر مجازات سنگین باشد میتواند برای دیگران بازدارنده شود. این یادداشت تاکید می کند نیاز به مقرراتی است که بازدارنده بوده و با تکنیک علمی، پایانامه ها قابل پیگیری باشند. البته وزارت علوم به تازگی لایحه ای را در همین خصوص تهیه کرده و در حال بررسی در هیأت دولت است که در صورت تصویب و مشخص شدن راهکارهای آن میتوان تا حد زیادی از گسترش سرقت علمی در قالب خرید و فروش پایان نامه جلوگیری کرد.